Kerkbode juni 2016

Hervormde gemeente Blauwkapel–Groenekan

Home

huis bij Uw altaren (ps. 84) Zelfs vindt de mus een

Nr. 5, juni 2016 Jaargang 59

Meditatie

Zeg niet: Wat is er, dat de vorige dagen beter geweest zijn dan deze? Want gij zoudt naar zulks niet uit wijsheid vragen. (Pred. 7:10)

Betere dagen…

De Prediker is een wijs man. Hij heeft ernstig nagedacht over het leven. Hij heeft van God wijsheid en inzicht ontvangen. De lessen die hij leerde, geeft hij met liefde door.
Vandaag leert hij ons niet te gauw iets te zeggen. Zeg niet: De tijd van toen was beter!

Het zou niet wijs zijn.

Bij het ouder worden heb je de neiging de dingen van het verleden wat te romantiseren.
Alles was toen beter. Zo willen we denken. Ondertussen weten we maar al te goed dat dat niet waar is. Wat is er vroeger armoede geleden. Wat is de oorlogstijd voor velen een verschrikking geweest. Wat is er door het voorgeslacht geploeterd om de gezinnen groot te brengen. Toen…
Nee, vroeger was echt niet alles beter. Het is dan ook niet zinvol om in “vroeger” te blijven hangen. Leef nu, zegt de Prediker, en let op het werk van God!
God was goed. Toen. God is goed. Nu. En God zal eeuwig goed zijn!

De Heidelberger roept ons op om wat de toekomst betreft een “goed toevoorzicht te hebben
op onze getrouwe God en Vader”. Vertrouwen op God.
Vrees slechts de HEERE en dien Hem trouw met je hele hart. Houd Zijn geboden. In liefde. Dat betaamt alle mensen.

En toch… Was het heel vroeger echt niet beter? …
Ja, maar dan moet je wel héél ver terug. Toen, in het paradijs was het onvoorstelbaar goed. Veel beter dan nu… Dat zal niemand kunnen ontkennen. Het was goed; zeer goed.
Totdat…wij God verlieten. Moedwillig, vrijwillig. Een kwade duisternis viel over de goede dag van onze schepping.
Een duisternis die ons vanaf die dag blijvend vergezelt. Daarvan doordrongen zingt Mozes in Psalm 90 dat wij onze dagen doorbrengen als een gedachte en dat het uitnemendste moeite is en verdriet. Je kunt eigenlijk niet anders verwachten dan kwade dagen… Als je kijkt naar het werk van ons, mensen. Onze zonden en schulden.

En toch! Kijk naar het werk van God!

De Prediker ziet dat God in de duisternis van ons leven Zijn werk doet. Juist vanwege dat handelen van God is er perspectief, -uitzicht. Licht en Heil. Let op het werk van God! De zoekende en vindende God.
Wat is je dag van vandaag goed, als je ziet op het grote werk van God. Als je met de ogen van het geloof mag zien op de gekruisigde en opgestane Christus. Hij voor mij!
Dan mag je weten van “een betere dag!”

De grote, betere dag komt. Nog even, dan zal Hij Die is opgevaren en werd opgenomen in de hemel weerkomen. Wat een dag zal dat zijn!De dag van voltooiing en voleinding.
Ziet u er naar uit? Kom, Heere Jezus! Om dan altijd met de Heere te zijn.

Guido de Bres besluit zijn geloofsbelijdenis met deze woorden: Daarom verwachten wij die grote dag met een groot verlangen, om ten volle te genieten de beloften Gods, in Jezus Christus, onze Heere. (GAvG)

Uit de gemeente

  • Onze zieken en rouwdragenden

Mevr. Riek v. d. Wind(Houten) ondergaat de kuren. Ze lijken aan te slaan. Met dank aan God en biddend om Zijn voortdurende zegen, wordt de weg vervolgd.

Iedereen, hier niet genoemd, die te maken heeft met ziekte, zorg en zwakheid van harte Gods sterkende nabijheid toegewenst.

Half mei werden we opgeschrikt door meerdere sterfgevallen in familiekring.
Mevr. Van Zoeren (Zeist) verloor een zwager, Ina en Albert hun oom. Ria en Wim Veen verloren plotseling broer en zwager Kees. Nog maar 67 jaar oud werd het eeuwigheid. Mevr. Blauwendraat (tante Maatje) verloor haar broer, Bertus. Voor mij en m’n zus oom Bertus, een jongere broer van vader. Ouderling Van der Wilt stond met zijn gezin aan het graf van zijn oude moeder.
Het sterven van een familielid blijft aangrijpend. Alle bedroefden van harte Gods troost toegewenst.

  • Huwelijksjubileum

We feliciteren van harte het echtpaar J. Kazius – Berkhof (Oom Jan en Tante Aaltje) met hun 55-jarig huwelijksjubileum. Op 25 mei 1961 werd hun huwelijk in Lage Vuursche bevestigd door ds. Terlouw, met de woorden uit 1 Cor.13:7b “zij (de liefde) verdraagt alle dingen.”
De jaren vlogen voorbij. En nu, oud geworden en omziende, kunnen we alleen maar zeggen: HEERE, dank voor Uw goedheid, liefde en trouw.
Van harte Gods zegenrijke nabijheid toegewenst in de toekomst!

  • Jarigen

7 juni: Mw. G. v. Stokkum – v. Loenen, (84 jr.)
20 juni: Bert Nokkert, (49 jr.)
21 juni: Dhr. G. Barneveld, (91 jr.)

Doordenker

In de preek van zondag 29 mei, waarin Psalm 19 centraal stond, hoorden we hoe de psalmdichter God vraagt hem terug te houden van afdwalingen. Zo makkelijk dwalen we weer bij God vandaan… Ondanks zoveel ontvangen genade.

In een onlangs voor tweevijftig gekocht tweedehands boek vond ik een papiertje met een bijzondere, Jiddische uitspraak: “Het zijn de kleine verleidingen die een mens ten val brengen. Niemand struikelt over een berg.”
Een doordenkertje. Voor mij en u. (GAvG)

Van de kerkenraad

  • Archiefoverdracht

Nog even een herinnering: DV zaterdag 11 juni Archiefoverdracht.

14.30 uur kerk Blauwkapel; 15.30 uur kerk Groenekan.
Zie voor het programma de vorige kerkbode. (Mei 2016)
Allen hartelijk uitgenodigd!

  • Gemeenteavond

U I T N O D I G I N G / A G E N D A

Gemeenteavond Hervormde Gemeente Blauwkapel-Groenekan D.V. 15 juni 2016 Consistoriekamer 20.00 uur

Welkom – Zingen Ds M. Baan
– Gebed
– Schriftlezing
– Korte meditatie

Kerkgebouw B. van der Wilt
– Voortgezet gebruik door onze gemeente
– Verkoop / uitgifte in erfpacht / verhuur aan ander kerkgenootschap (onder voorbehoud eigen gebruik)
– Verkoop stukje grond bij pastorie
reactie/vragen

Voortgang gemeenteleven in 2016 Ds M. Baan
– Evaluatie
reactie/vragen

Samenwerking en samenvoeging met De Ark
– Stand van zaken Ds S. de Kam
– Conceptplan Samenvoeging
– Begraafplaats: stand van zaken
reactie/vragen

Kascontrolecommissie
– Wie wil in de commissie plaatsnemen
reactie/vragen

Afsluiting van de avond pastoraal werker G.A. van Ginkel

Er wordt deze avond GEEN PAUZE gehouden

Hartelijk uitgenodigd!

Van de kerkvoogdij

  • Collecten in april 2016:
Diaconie
Algemeen € 66,40
VBOK                                         
€ 37,70
Totaal € 104,10
Kerkvoogdij
Algemeen € 216,55
Predikantsplaats                          
€ 63,30
Totaal € 279,85

Veel lezers van het kerknieuws vinden een envelop met informatie over en een acceptgiro voor de solidariteitskas van de Protestantse kerk in het blad. Graag uw aandacht ook hiervoor!

Kinderclub

Daar waren ze weer, de laatste woensdag van de maand mei, meisjes en jongens om samen naar een Bijbelverhaal te luisteren en daarna te knutselen.
We hoorden dit keer de geschiedenis van Jacob en Ezau. Hoe Ezau het eerstgeboorterecht aan Jacob verkocht, maar het later toch wilde hebben.
Hoe zijn moeder met Jacob regelde, dat hij dat recht kreeg. Waarom Jacob tenslotte ver weg moest vluchten …
Daarna versierden we een lege petfles en pootten er een plantje in.
Bij het opruimen werden we heerlijk geholpen door moeder van den Top en oma Van Vulpen. Ook Thijs en Hans gingen pas op huis aan toen de consistorie er weer picobello uitzag.
Dank jullie wel!

Dank u wel, oudere inwoonster van Groenekan, die, op uw fiets, die woensdagmiddag €20 voor de kinderclub kwam brengen. U hoort nog, waar we dat aan besteden.
Woensdag 29 juni is D.V. de laatste kinderclubmiddag van dit seizoen.

Weeksluiting Dijckstate

De weeksluiting in Dijckstate in juni 2016 wordt voorgegaan door ds. G.H. Kruijmer op vrijdag de 17e. Het begint om half
acht en daarna is er gelegenheid om met elkaar een kopje koffie te drinken.

Het archief van de hervormde gemeente Blauwkapel- Groenekan 1640- heden en zijn kosters deel 2 

Koster Roelof van Meerlant senior (1734 ? – 1774)

Gezin
In 1734 kom je voor het eerst ‘Roelof van Meerlant en Johanna van Dam sijn huisvrouw’ tegen. Tussen 1735 en 1747 worden er vier kinderen van hun kinderen gedoopt. Zijn latere opvolger, ook een Roelof, komen we niet tegen in de doopboeken van Blauw-Capel. Hij is waarschijnlijk eerder geboren. Zijn benoeming tot schoolmeester heb ik niet kunnen vinden, maar dat zal rond 1734 zijn geweest.

Onderwijs
Het onderwijs wordt volgens de synodale resolutie uit 1703 gegeven. In deze resolutie staat o.a. dat de kinderen ‘de cathechisatie in de predicatie sondags te voren hebben bijgewoond.’
In 1759 verdiende de schoolmeester te Blauw-Capel volgens de geheimschrijver een salaris van fl 120,-, zaten er in de winter 50 kinderen op de school en in de zomer 25. Voor respectievelijk 4,6 en 10 stuivers per maand leerden ze lezen, schrijven en rekenen. Lezen en schrijven werd het belangrijkst gevonden.

Conflict tussen de koster en de kerkenraad. 

In 1774 gaat het, volgens het verslag van de kerkenraad van 25 maart, financieel niet zo goed met de kerk: ‘een zware last ene zijde der diaconie en andere zijde kleine aantal communicanten aan het heilig avondmaal.’ Er moet bezuinigd worden!

In plaats van 4 bouteille Malaga ( zoete wijn ) 2 bouteille franse wijn ( ‘hoedanig van ouds altoos hier gebruikt’ ) en i.p.v. een brood van 11 stuivers een brood van 6 stuivers.’
In hetzelfde verslag staat dat koster Roelof van Meerlant zich heftig tegen het voorgenomen besluit verzet. ‘Zeggende zich hier niet aan te willen onderwerpen. Bij een wijnkoper in Zeist dezelfde qualiteit reeds heeft besteld en naar zijn huis heeft laten brengen.’
Het conflict gaat uiteindelijk ook over de inkomsten van de koster.
De koster zoekt het hogerop: ‘op 5 juni, request koster R.van Meerlant bij de staten van Utrecht. Beklag over predikant en kerkeraad van de Blauwkapel over de verminderde kwaliteit brood en wijn en zijn bij het heilig Avondmaal toebehorenden emolenten te verkorten.’ Het antwoord van de Staten is helder, ‘op de regte van Roelof van Meerlant. Gedeputeerde staten ’s lands Utrecht in het verzoek van ….. niet kan worden getreden. Verzoeken met den gelijke verzoeken niet lastig te vallen.’

Koster Roelof van Meerlant junior. (1774-1807)
Huwelijk en gezin
In 1774 trouwt op 6 november Roelof van Meerlant junior j.m. ( jonge man ) in de Blauw-Capel met Alida van Manen woonachtig te Utrecht.
In de doopboeken vinden we twee kinderen van Roelof van Meerlant jr. terug, ‘1775 gedoopt Johanna Guijsberta dochter van den Schoolmeester en koster Roelof van Meerlant jr. en Alida van Manen en in 1778 ‘gedoopt Roelof zoon van Roelof van Meerlant en Alida van Manen.’

Schoolmeester en conflict met de domproost
1774, ‘Roelof van Meerlant junior door de heere domproost Pieter de Smeth tot coster, schoolmeester en doodgraver in plaats van zijn vader Roelof van Meerlant is benoemd.’
De kerkenraad gaat echter over de benoeming tot koster en doodgraver en is het er niet mee eens. Pieter de Smeth, de domproost, koopt in 1801 het landgoed Vollenhoven in De Bilt en laat daar het huidige landhuis en koetshuis bouwen. Door de tuinarchitect Van Lunteren wordt de tuin ontworpen.

Doodgraver
Dat de schoolmeeser ook de doodgraver is lezen we in 1787: ‘de koster R. van Meerlant verzogt om in plaats van de vermiste doodskleden een nieuw doodskleed te kopen’. Doodskleden gingen over de kist en ook daar moest voor worden betaald.

Koster
In 1800 is Roelof van Meerlant nog steeds koster, we lezen dat hij de kerk schoon houdt, voor het tafelgoed, voor papier, pen en inkt zorgt.

Besteed
In 1801 lezen we dat mr. Roelof van Meerlant senior komt, in naam van Evert van de Vuurst, die in zijn jeugd door de diaconie was ‘besteed’. Evert was tot betere staat gekomen en wilde weten welke rekening over hetgeen hij had genoten zou moeten”betalen. Het rekeningen boek uit1787 wordt erbij gehaald en met de kerkenraad komt het tot een akkoord: fl 300,- betalen.

Meester
Voor de Mr van Meerlant gaat er veel veranderen door de invoering van de schoolwetten van 1801, 1803 en 1806. Van hoofdelijk onderwijs gaat men over naar ‘klassicaal’ onderwijs. Lijfstraffen worden vervangen door een systeem van lichte tuchtiging en van vooral beloningen. Voorts verbiedt de wet leerstellig godsdienstonderricht. Dit moesten de kerken voortaan zelf maar geven buiten schooltijd. De school moest “algemeen christelijke deugden” aankweken en mocht geen enkele richting aanstoot geven. In 1806 verschijnt er bovendien het nieuwe Utrechtse schoolreglement.

Trouw aan Blauwkapel-Groenekan
In 1807 lezen we ‘R.van Meerlant heeft bij de domproost aangegeven zijn ambt als schoolmeester, koster en doodsgraver te bedanken.’
De kerk van Blauwkapel verlaat hij echter niet, in 1810-1811 is hij schout van Maartensdijk en tot zijn overlijden in 1816 is hij kerkrentmeester. Ook blijft zijn nageslacht de kerk van Blauwkapel trouw. Op 10 juli 1814 wordt gedoopt Roelof, zoon van Roelof van Meerlant en Wilhelmina Termaat, doopgetuige Roelof van Meerlant sr. Deze senior is als Roelof van Meerlant junior in 1774 als onderwijzer van de Blauwkapel aangesteld.
Op 27 april 1817 wordt gedoopt Alida, dochter van Roelof van Maerlant en Wilhelmina van de Maat. ( geboren 16 april 1817). Haar vader houdt haar ten doop. In 1821 lezen we: ‘ 2 mei getrouwd Roelof van Meerlant wedn. Met Johannna Maria van Zijtveld wed. burgerlijk in Maartensdijk getrouwd.’

Met de familie Van Meerlant eindigen we in 1839: ‘4 september begraven Roelof van Maerlant eerst wedn.van Wilhelmina Termaat laatst echtgenoot van Maria van Zijtveld.’ Zijn jongste zoon uit zijn tweede huwelijk is dan 14 jaar oud. Op het kerkhof herinneren nog enige grafmonumenten aan de familie Van Meerlant
(Douwe Tijsma)